ISTORIJA FUDBALA U SRBIJI

 

Istorija domaćeg fudbala kreće ovako:
Kao i na mnoge ostale delove sveta, tako i na naše podneblje, fudbal su doneli i prvi igrali Englezi. Kao državljani velike pomorske, trgovacke i kolonijalne sile, Englezi su se tragajuci za uslovima što veceg ekonomskog uspona našli i u našim južnoslovenskim zemljama. 
Najznacajniji podatak za pocetak razvoja fudbalske igre na prostore današnje Srbije nalazimo na samom kraju XIX veka, ili tacnije 1896. godine. Tada je Hugo Buli, iz Hamburga, gde je studirao trgovinu, doneo prvu fudbalsku loptu sa sobom, u svoj Beograd. Iste godine, Hugo Buli je osnovao "loptacku sekciju" Beogradskog gimnastickog društva "Soko" i organizovao je demonstraciju fudbalske igre, kod Nebojšine kule ispod Kalemegdana. Ali, prvi zvanicni fudbalski klub, ne samo na teritoriji današnje Srbije, nego i na teritoriji prethodne Jugoslavije, osnovan je u Subotici 1901. godine pod imenom "Backa". 
1903. godine u Beogradu je osnovan fudbalski klub "Soko", a iste te godine u Kragujevcu i "Šumadija". 
Posle Prvog svetskog rata, u novoj državi Srba, Hrvata i Slovenaca, u Zagrebu je 1919. godine osnovan Nogometni Savez Jugoslavije, a dr Hinko Virc izabran je za prvog predsednika. 
Prvo prvenstvo Jugoslavije održano je tek u sezoni 1922/23. godine po Kup sistemu. Prvi naslov p r v a k a J u g o s l a v i j e osvojio je "Gradanski" iz Zagreba 1923. godine. 
I, konacno, 1923. godine, naš Fudbalski savez je bio primljen i u savez Fife, pošto je prethodno 1921. godine bio primljen kao privremeni clan svetske fudbalske organizacije. 
Prve borbe za titulu prvaka Jugoslavije održane su 1923., a vodilo ih je šest klubova - prvaka ondašnjih podsaveza. Igralo se po jednostrukom Kup-sistemu, još pet puta su prvenstva održavana po Kup-sistemu (1924, 1925, 1926, 1932 i 1936), dva puta po jednostrukom (1927. i 1928), i devet puta po dvostrukom bod-sistemu, uz ucestvovanje od 6-12 klubova. 
Prvo prvenstvo se odvijalo po podsavezima, pa bi prvaci nastavljali takmicenje na nivou države. Kada su se stekli uslovi, kada je i kvalitet fudbala poboljšan, formirana je 1927. i prva liga Jugoslavije sa 10, a ubrzo potom povecana je na 12 klubova. 
Fudbalski Savez seli se iz Zagreba u Beograd 1929. godine i od tada do današnjih dana nalazi se na istom mestu na adresi Terazije 35. 
Za tako omasovljen fudbalski sport u Jugoslaviji, a posebno za beogradske, zagrebacke i splitske klubove, u kojima su se pojavljivali izuzetno talentovani fudbaleri, proculo se i u inostranstvu. Fifa je zbog toga racunala s Jugoslavijom kao s jednim od prvih ucesnika buduceg svetskog prvenstva. To se ubrzo i ostvarilo. Jugoslavija je 1930., zajedno sa još tri evropske zemlje, bila ucesnik Prvog svetskog prvenstva u Urugvaju. 
Naša dva najveca kluba FK „Crvena Zvezda“ i FK „Partizan“ osnovani su 1945. godine, dakle odmah po završetku II Svetskog rata. 
Potpunu ekspanziju fudbalska igra doživljava, na našim prostorima, u periodu od 1950. do 1970. godine. Tada se na reprezentativnom planu postižu i najveci rezultati koji su ostavili trag do današnjih dana. 
Na dosadašnjim velikim takmicenjima naši najbolji igraci koji su nastupali za reprezentaciju naše zemlje imali su promenljive rezultate, ali ti rezultati su, u odnosu na zemlje po velicini slicne našoj, bili veoma zapaženi. 
Od 18 Svetskih prvenstava mi smo ucestvovali na 8 takmicenja najkvalitetnijih timova. Najznacajnije rezultate postizali smo na prvom (1930), šestom (1962) i dvanaestom (1990) takmicenju. 
Na Evropskim prvenstvima smo bili uspešniji, tako da smo osvajali dva puta po drugo mesto na našem kontinentu. Te rezultate postizali smo 1960. i 1968. godine. 
Na Olimpijskim igrama i na turnirima koji su organizovani na najvecim sportskim okupljanjima osvajali smo zlatne, srebrne i bronzane medalje. 
Od klubskih rezultata treba istaci osvajanje Kupa Šampiona i Interkontinentalnog Kupa 1991. godine od strane FK „ Crvena Zvezda“ i dva ulaska u finalne utakmice Kupa šampiona 1966. godine FK „Partizan“ i u Kup UEFA FK “Crvena Zvezda“ 1979. godine. 
Neki velikani domaćeg fudbala: 
Mitic, Bobek, Vukas, Cajkovski, Kostic, Boškov, Stankovic, Crnkovic, Šekularac, Milutinovic, Veselinovic, Jerkovic, Kovacevic, Vasovic, Xajic, Pavlovic, Savic, Petrovic, Stojkovic, Mihajlovic, Savicevic, Pancev, Miloševic, Ðukic, Jugovic, Mirkovic, Stankovic, Kežman, Žigic, ...

 

Ovo bi ukratko bila istorija domaćeg fudbala